Sposoby uzdatniania wody
Woda jest nam niezbędna do życia. Rodzimy się w wodzie, stanowi ona ok. 60-70% objętości naszego ciała, codziennie wypijamy 2,5 litra wody, a co 20 dni wymieniamy całą zawartość wody w organizmie. Do życia potrzebna jest nam czysta woda, bowiem jej zanieczyszczenia mogą być powodem wielu problemów zdrowotnych.
Zanieczyszczenia wody mają charakter mechaniczny, chemiczny lub biologiczny. Najprostsze do usunięcia i jednocześnie stosunkowo najmniej groźne, są zanieczyszczenia mechaniczne. Znacznie bardziej niebezpiecznee są zanieczyszczenia chemiczne, pochodzące np. z nawozów sztucznych czy pestycydów. Zaś zanieczyszczenia biologiczne (wirusami, bakteriami czy pierwotniakami), mogą być źródłem wielu chorób: od bardzo poważnych, jak tyfus czy cholera, po pozornie mniej groźne, jak biegunka. Jednak i ona może okazać się zagrożeniem naszego zdrowia a nawet życia.
Z brudnej czysta
Co zrobić, jeśli zabraknie nam czystej wody do picia, a ta którą dysponujemy jest wątpliwej jakości? Trzeba ją uzdatnić. Metod jest wiele, a i stosowane środki są bardzo różnorodne: jedne możemy skonstruować samodzielnie, inne wymagają specjalistycznego i skomplikowanego wyposażenia. Przyjrzyjmy się im po kolei.
1. Gotowanie wody
Jest jednym z najprostszych sposobów oczyszczania wody. Trwające 10 minut gotowanie wody likwiduje większość zanieczyszczeń biologicznych: bakterii i pierwotniaków. Gotowanie nie usuwa jednak zanieczyszczeń chemicznych oraz, oczywiście, mechanicznych. Te trzeba zlikwidować za pomocą filtrowania.
2. Destylacja wody
Doskonałą metodą uzyskiwania czystej wody jest destylacja. Polega na skropleniu pary wodnej, uzyskanej czy to w wyniku gotowania, czy to dostępnej w powietrzu. Destylowanie usuwa wszelkie zanieczyszczenia mechaniczne i biologiczne oraz większość chemicznych. Warto jednak pamiętać, że woda destylowana pita w dużych ilościach prowadzi do wypłukiwaniu z organizmu substancji mineralnych i na dłuższą metę jej picie jest niezdrowe.
3. Filtrowanie mechaniczne
Najprostszy filtr mechaniczny możemy skonstruować samodzielnie. Potrzebny nam będzie kawałek materiału, piasek i odpowiednie naczynie, na przykład plastikowa butelka po wodzie. Odcinamy jej denko, odwracamy gwintem w dół, zatykamy go gazą lub kawałkiem innej tkaniny. Następnie napełniamy butelkę piaskiem. Zanieczyszczona woda, przedostając się przez piasek, ulega oczyszczeniu.
Filtr tego typu oczyszcza wodę tylko z największych zanieczyszczeń mechanicznych: zawiesin, szczątków roślin, mułu itp. Woda uzyskana w wyniku jego stosowania powinna być przegotowana. W sklepach dostępne są kompaktowe, przenośne filtry do indywidualnego uzdatniania wody w warunkach polowych. Część z nich wykorzystuje węgiel aktywowany lub specjalne filtry ceramiczne.
4. Uzdatnianie chemiczne
Wodę, z której usunęliśmy już zanieczyszczenia mechaniczne, możemy uzdatnić pod względem biologicznym za pomocą tabletek lub kropli zawierających środki chemiczne: związki chloru, nadmanganianu potasu czy srebra. Substancje te częściowo neutralizują także zanieczyszczenia chemiczne, ale mogą zmieniać smak wody.
5. Uzdatnianie promieniowaniem ultrafioletowym
Stosunkowo od niedawna do uzdatniania wody stosowane jest promieniowanie ultrafioletowe. Za jego pomocą usuniemy wszelkie zanieczyszczenia biologiczne. Metoda ta jest bardzo prosta w stosowaniu: lampę bakteriobójczą, emitującą promieniowanie UVC, umieszczamy w naczyniu z wodą i włączamy na określony czas.