Jak przetrwać upały
Lato to nie tylko czas kojarzony z wypoczynkiem, ciepłem i dobrym samopoczuciem. Pora letnia może także przynieść wysokie temperatury, a te potrafią być dla człowieka równie niebezpieczne, co siarczyste mrozy. Czasami gorąco może stanowić nawet większy problem, niż zimno: przed tym drugim łatwo się zabezpieczyć, zakładając kolejną warstwę ubrań. Zaś w czasie upału zdarza się, że nie mamy już czego zdjąć… Ta z pozoru zabawna sytuacja może prowadzić jednak do poważnych komplikacji zdrowotnych. Jak zatem bronić się przed upałem?
Photo credit: Reinis Traidas via Foter.com / CC BY-ND
Z medycznego punktu widzenia, upały są szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci i osób w podeszłym wieku, chorych na cukrzycę, nadciśnienie i mających problemy z sercem. Naturalny dla wszystkich ludzi mechanizm samoregulacji temperatury w przypadku reprezentantów tych grup nie działa lub działa zawodnie bądź zbyt słabo. Efektem może być przegrzanie organizmu i udar cieplny.
Czego nie robić?
– Unikaj wychodzenia na zewnątrz w najgorętszej porze dnia (między 10:00 a 17:00)
– Unikaj nadmiernego nasłonecznienia, opalania
– W upalne dni nie zostawiaj w samochodzie dzieci, zwierząt, materiałów łatwopalnych
– Unikaj forsownego wysiłku fizycznego
– Unikaj dużych różnic temperatur między klimatyzowanymi pomieszczeniami i autami, a temperaturą panującą na zewnątrz
Co robić?
– Chroń dzieci przed nadmiernym przegrzaniem, nasłonecznieniem i odwodnieniem
– Pij regularnie duże ilości płynów (minimum 1,5 litra dziennie, w czasie upałów nawet 4 litry), unikając napojów zawierających cukier lub alkohol
– Spożywaj lekkie posiłki, zwracając uwagę na ich świeżość (zwłaszcza nabiału, lodów, mrożonek)
– Utrzymuj chłód w pomieszczeniach: w ciągu dnia zamykaj i zasłaniaj okna po stronie nasłonecznionej, otwieraj okna, gdy temperatura jest niższa; zamykaj drzwi i okna w pomieszczeniach klimatyzowanych
– Korzystaj z chłodnych (w temperaturze pokojowej) pryszniców i kąpieli; pamiętaj że zimny prysznic po przebywaniu w upale może spowodować szok termiczny
– Przebywaj w najchłodniejszym pomieszczeniu mieszkania, szczególnie nocą
– Jeśli musisz przebywać na zewnątrz, noś przewiewne ubranie, zakrywające możliwie największą powierzchnię skóry, nakrycie głowy, przewiewne obuwie, okulary słoneczne
– Używaj kremów ochronnych
– Dbaj o zwierzęta: zabezpiecz je przed bezpośrednim nasłonecznieniem, zapewnij dostęp do wody pitnej
– Obserwuj reakcje organizmu podczas upałów – w przypadku złego samopoczucia szukaj pomocy lekarskiej
Photo credit: bark via Foter.com / CC BY
Udar cieplny (słoneczny) – objawy
– bóle i zawroty głowy
– zaczerwienienie i poparzenia skóry
– osłabienie
– niepokój
– nudności
– wymioty
– krwotok z nosa (u dzieci)
– dreszcze
– silne bóle i zawroty głowy
– zaburzenia widzenia
– mowa niewyraźna, bełkotliwa,chwiejny chód
– gorączka sięgająca powyżej 41 stopni C
– przyspieszenie tętna
– obfite pocenie się na początku, potem utrata potliwości
– zwiotczenie mięśni
– utrata przytomności
– zaburzenia oddychania
Jeśli wystąpią wymienione objawy, należy bezzwłocznie wezwać pomoc!
Postępowanie z ofiarami udaru cieplnego
– Chorego jak najszybciej przenieś w chłodne, zaciemnione miejsce
– Poluzuj lub zdejmij ciasne ubranie
– Gdy twarz chorego jest blada, głowę ułóż niżej od tułowia, natomiast gdy jest czerwona – połóż go w pozycji półleżącej
– Głowę i klatkę piersiową przykryj chłodnymi okładami (z wody lub lodu)
– Co 10 minut mierz temperaturę ciała – gdy obniży się do 38 stopni – schładzanie ciała można przerwać
– Gdy chory jest przytomny, podaj mu duże ilości chłodnych płynów w małych porcjach, najlepiej lekko osolonej wody
– W sytuacji, gdy stan chorego nie wraca szybko do normy, wezwij lekarza
